Erven: nieuwe regels in België en Europa? (deel 2)
In onze vorige bijdrage haalden we al een paar vernieuwingen aan die ons erfrecht heeft ondergaan sinds kort (de verminderde reserve van de kinderen, de afschaffing van de reserve van de ouders en de problematiek rond de inkorting). Hieronder halen we wellicht de meest “revolutionaire” aan en gaan we na hoe het staat met ons Belgisch Erfrecht ten opzichte van de Europese regels.
De “Erfovereenkomsten”
Vroeger
Het was voorheen compleet verboden om onderling tussen familieleden overeenkomsten te maken met betrekking tot nalatenschappen die nog niet opengevallen waren!
Nu
Dit verandert nu en is misschien wel de meeste belangrijke verandering binnen ons Erfrecht. Wat is er mooier dan ouders die met hun kinderen rond de tafel gaan zitten en samen tot een overeenkomst komen waarin ieder van hen zich kan vinden?
In de dagdagelijkse praktijk stellen we vast dat er heel wat problemen ontstaan bij het overlijden van een ouder; de kinderen komen vaak niet overeen, men wil wel uit onverdeeldheid treden maar de kinderen slagen er niet in om tot een akkoord te komen. Ten einde raad wordt dan dikwijls een gerechtelijke verdeling opgestart wat het voor iedereen nog moeilijker maakt.
Maar voortaan hoeft dit zo dus niet meer te zijn! Ouders kunnen met hun kinderen rond de tafel gaan zitten en een “erfovereenkomst” opmaken. Het gaat hier dus wel om afspraken omtrent een erfenis die nog niet opengevallen is. Ouders en kinderen kunnen samen afspraken maken hieromtrent. Zo bestaat bijvoorbeeld de mogelijkheid dat ouders al wat ze tijdens hun leven reeds aan hun kinderen hebben geschonken, gaan bekijken en zien of het één of ander kind misschien toch niet te weinig of te veel gekregen heeft! De ouders kunnen dit alles samen met hun kinderen vergelijken en daarna een erfovereenkomst ondertekenen.
Door het tot stand komen van dergelijke erfovereenkomsten hoopt men op minder conflicten ten tijde van het overlijden van een ouder.
Opgepast: een dergelijke erfovereenkomst moet verplicht bij de notaris tot stand gebracht worden omdat ze vaak een grote invloed hebben op de nalatenschap. Het is dan ook aan de notaris om de ouders en kinderen die hiermee bij hem terecht komen, te begeleiden en te adviseren.
Belgisch en Europees erfrecht tegenover elkaar?
U herinnert zich wellicht nog dat er enige tijd geleden een zogenaamde “Europese Erfrechtverordening” tot stand kwam. Deze Europese Erfrechtverordening geldt voor alle Europese lidstaten, alleen Ierland, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk zullen niet door deze regels gebonden zijn daar zij niet toetraden tot de verordening.
Wat nu met al deze nieuwe regels?
Welnu, indien de overledene een woning heeft in het buitenland (een lidstaat van Europa), of bezit hij een bankrekening in een ander land, dan zal deze Europese Erfrechtverordening toepassing vinden.
De belangrijkste regel is dat het het erfrecht is van het land waar de overledene zijn laatste verblijfplaats had, dat van toepassing zal zijn.
Opgepast: we wensen hier op te merken dat dit een belangrijke regel gaat omdat niet elke lidstaat over dezelfde erfrechtregels beschikt; deze kunnen per lidstaat totaal verschillend zijn!
Er zal dus bij het overlijden nagegaan worden waar de overledene woonde. Dit houdt in dat alle goederen van deze overledene (dit zijn dan zowel de roerende als de onroerende goederen), verdeeld worden volgens de erfrechtregels van het land waar de overledene woonde bij zijn overlijden.
Opgepast: er wordt wel door de Europese Erfrechtverordening een mogelijkheid voorzien om van deze regel af te wijken. Dit betekent dat men kan kiezen voor de erfrechtregels van het land waarvan men de nationaliteit bezit op het ogenblik dat men overlijdt of op het ogenblik van het maken van de keuze. Een andere afwijking is uitgesloten!
Deze afwijking moet wel gebeuren via een testament.
Bijvoorbeeld: een Belg koopt een woning in Frankrijk en hij gaat daar later ook effectief wonen. Hij kan dan kiezen om, voor wat betreft zijn latere erfenis, toch nog de regels van het Belgisch erfrecht te laten toepassen omdat hij nog steeds de Belgische nationaliteit bezit. Maar hij kan ook opteren voor de erfrechtregels van het land waar hij woont, hier Frankrijk.
