De “zorgvolmacht”: nu effectief geldig in het buitenland
Vorig jaar berichtten we al over het nut van de “zorgvolmacht” en het feit dat deze naar de nabije toekomst toe ook in het buitenland geldig zou zijn. Ondertussen is het effectief zover. Wat betekent dit nu precies?
De “zorgvolmacht”
Spijtig genoeg gebeurt het maar al te vaak dat een dementerend persoon niet meer voor zichzelf kan zorgen, niet meer over zijn goederen kan beschikken, geen regelingen meer kan treffen dienaangaande, enz. De laatste tijd is er naast de mogelijkheid voor het aanstellen van een “voorlopige bewindvoerder” ook de mogelijkheid tot het afsluiten van een “zorgvolmacht”. Deze “zorgvolmacht” krijgt de laatste tijd veel meer bijval.
Even herhalen dat een “zorgvolmacht” een volmacht is die een persoon (die nog wel bekwaam is; dit is de “lastgever”), geeft aan een ander persoon (dit is dan de “lasthebber”), om bepaalde handelingen te stellen (bv. het opstellen van een contract), voor de tijd dat hij dat niet meer zelf kan doen. We denken hier bijvoorbeeld aan mensen die met dementie te kampen krijgen. Zij kunnen een bepaalde persoon aanstellen om hun belangen te behartigen. Deze lasthebber kan een familielid zijn, maar ook een wildvreemde, of een advocaat. De lasthebber kan met onmiddellijke ingang aangesteld worden, ofwel voor de tijd dat men niet meer zelf zijn belangen kan behartigen. De lasthebber kan door deze zorgvolmacht bijvoorbeeld de opdracht krijgen om bepaalde rekeningen te betalen, om op te treden bij een verkoop, enz.
Is deze zorgvolmacht geldig indien men naar het buitenland verhuist?
Het is best mogelijk dat de lastgever, enige tijd nadat hij een zorgvolmacht in België afsloot, beslist om naar het buitenland te verhuizen. In zo’n geval is het niet altijd zeker dat de afgesloten zorgvolmacht ook in dat land erkend wordt. Dit betekent dat de lastgever in België alles netjes kan geregeld hebben met deze zorgvolmacht, maar dat ze in een ander land geen uitwerking kan krijgen.
Maar… er werd al enige tijd gewerkt aan regels met betrekking tot de geldigheid van deze zorgvolmacht indien men naar het buitenland zou gaan. Ondertussen zijn deze regels er definitief gekomen en is de zorgvolmacht die in België wordt tot stand gebracht, sinds 1 januari 2021 ook definitief geldig indien men naar het buitenland verhuist. Hierdoor wordt het dus op administratief vlak heel wat gemakkelijker voor zij die als lasthebbers werden aangeduid.
Toch is het ook nog opletten, want niet alle Europese landen erkennen de in België opgestelde zorgvolmacht! De landen die ze wel erkennen zijn: Frankijk, Portugal, Oostenrijk, Duitsland, Finland, Tsjechië, Cyprus en Letland. Alleen deze landen hebben momenteel het Haags Verdrag inzake de bescherming van kwetsbare personen ondertekend.
Wat nu met de landen die de zorgvolmacht nog niet erkennen?
Er wordt ondertussen door het Europees Parlement gevraagd dat ook de andere Europese landen deze zorgvolmacht zouden erkennen zodat het voor eenieder eenvoudiger wordt. Maar zolang deze landen dat niet doen, zal er rekening moeten gehouden worden met de plaatselijke wetsregels en of deze de Belgische zorgvolmacht erkennen of niet en of er hier bepaalde voorwaarden aan verbonden zijn. Het spreekt voor zich dat dit alles veel moeizamer zal verlopen.
Wat nu met zorgvolmachten die al eerder tot stand kwamen?
Voor zij die vóór 1 januari 2021 al een zorgvolmacht opmaakten en hierin het Belgisch recht aanwezen, zal dit Belgisch recht door de hierboven aangehaalde landen aangenomen worden. Indien de lastgever in zijn zorgvolmacht geen enkele keuze heeft aangegeven, dan zal het recht van het land waar de lastgever zijn verblijfplaats had op het moment dat hij de zorgvolmacht ondertekende, toegepast worden.
Wat indien u nog geen zorgvolmacht hebt afgesloten en u later naar het buitenland gaat?
In dat geval is het aan te raden om steeds in uw zorgvolmacht die u later opmaakt, duidelijk aan te geven dat u voor het Belgisch recht kiest. Verhuist u later naar één van de hierboven aangehaalde landen, dan zal in deze landen uw zorgvolmacht erkend worden. Ondertussen is het misschien mogelijk dat ook andere landen de erkenning zullen aanvaarden vermits het Europees Parlement dit vraagt aan de landen die momenteel de erkenning nog niet toestaan.
