Uw familiale financiële planning verdient tijdig uw volle aandacht

Alexander en Elizabeth zijn gehuwd en hebben 2 kinderen. Nadat Alexandra een lucratief aanbod kreeg om voor een vooraanstaande internationale organisatie te werken, besluit het gezin naar West-Afrika te verhuizen. Gelet op de regionale problemen en het grillige politieke klimaat, stelt de vraag zich wat als er met Alexandra iets gebeurt?

Belangrijk voor de Vlamingen in de wereld is dan ook om zich optimaal voor te breiden op hun verhuis zodat zij in geval van familiale crisis niet geconfronteerd worden met ongewenste scenario’s.

Emigreren: checklist voor vertrek

Bij een internationale verhuis komen diverse aspecten aan bod. Het volgen van een buitenlands carrièretraject heeft immers niet enkel praktische implicaties maar ook fiscale en familierechtelijke gevolgen.

Het gehele pakket aan “relocation administratie” kent diverse facetten waarbij wij in de praktijk merken dat er te weinig aandacht wordt besteed aan de familiale context. Doorgaans wordt veel aandacht besteed aan problemen die zich op korte termijn stellen (verblijfstatuut, opbouw sociale zekerheid, verzekering en inkomstenbelasting, etc.. ). De vraagstukken op lange termijn, staan hierbij vaak minder centraal. Een alomvattende planning kan evenwel veel problemen voorkomen.

Familiale planning in een internationale context

De globale culturele diversiteit uit zich in een versnipperd familierechtelijk klimaat en kan grote gevolgen hebben op verschillende niveaus.

Voor een optimale internationale successieplanning dient vooreerst het gehele familiale plaatje juridisch onderzocht te worden. Een eerste aspect is dan ook de prenuptial planning; zijn partners bereid om te trouwen, en zo ja onder welk stelsel. Vervolgens dient bepaald te worden door welk recht het primaire en secundaire huwelijksrecht beheerst zal worden en welke rechter bevoegd zal zijn om eventuele geschillen te beslechten. Hierbij kan het zinvol zijn om een voorafgaandelijke rechtskeuze op te nemen waarbij de echtgenoten gezamenlijk het gewenste huwelijksvermogensrecht aanduiden. Het is immers zo dat alles wat bij ontbinding van het huwelijk aan de langstlevende partner toekomt in principe geen deel meer uitmaakt van de nalatenschap.

Vervolgens dient er nagedacht te worden over de gewenste wijze van vermogensoverdracht naar de nabestaanden toe. Wil men de overdracht maximaliseren of net minimaliseren? Deze doelstellingen worden niet enkel nagestreefd door de concrete wens op te nemen in een testament doch is ook de rechtskeuze een belangrijk aandachtspunt.

Zo kan men onder de Europese erfrechtverordening in bepaalde gevallen een keuze maken voor de toepassing van het recht van een ander land dan deze waarin de erflater zijn gewone woonplaats had op het ogenblik van zijn overlijden. Bepaalde landen zoals het Verenigd Koninkrijk kennen zo bijvoorbeeld geen legitieme portie voor echtgenoten of kinderen wat een mogelijkheid biedt om volledig te onterven. Dit onbeperkte zelfbeschikkingsrecht kan dan ook bijzonder verregaande gevolgen hebben in geval van een familiale ruzie of het aangaan van hernieuwde familiale banden.

Wisselend politiek klimaat

Wanneer de planning succesvol is opgezet en de Vlamingen in de wereld klaar zijn voor een internationale overstap, is het vervolgens belangrijk om rekening te houden met een wisselend politiek klimaat en ook hierop proactief te anticiperen. De wetgeving en dan voornamelijk de fiscale wetgeving evolueert voortdurend waarbij constructies heel vaak geen 10 jaar stand kunnen houden.

Internationale conflictbeheersing

Niettegenstaande de gemaakte rechtskeuzes en duidelijke testamentaire wensen, stellen wij in de praktijk vast dat er tussen de nabestaanden alsnog discussie kan bestaan over het toepasselijke recht en de bevoegde rechtbank, dit te meer wanneer landen buiten de Europese Unie betrokken zijn. We denken hierbij aan de juridische strijd rond de erfenis van Johnny Hallyday dewelke zijn fortuin, middels een testament verleden voor de notaris in de Verenigde Staten, had nagelaten aan zijn laatste echtgenote Laeticia Hallyday, en hun twee geadopteerde Vietnamese dochters. Op die wijze heeft hij getracht om de kinderen uit zijn eerder huwelijk te onterven. De strategische onterving bleek evenwel niet sluitend te zijn.

De ervaring leert ons dan ook dat het in complexe situaties van belang kan zijn om het vermogen internationaal strategisch te vergrendelen.

De vraag stelt zich dan ook wat als erfgenaam van een conflictueuze internationale nalatenschap? Doorheen de jaren hebben wij immers gemerkt dat de afwikkeling van vermogende nalatenschappen vaker gepaard gaan met conflicten dan met een minnelijke houding. Hoe ruimer het vermogen van de erflater hoe extremer de standpunten en acties van de betrokken actoren. Zo merken wij vaak dat de verhouding stiefouders en stiefkinderen onder druk komt te staan bij de afwikkeling van de nalatenschap of is het niet ongezien dat de erflater verrast met extra nakomelingen. Dergelijke situaties vergen dan ook een discrete en professionele aanpak waarbij de belangen van de cliënt centraal staan en alle middelen optimaal ingezet moeten worden om deze belangen zoveel als mogelijk te beschermen.

Tevens is het soms zo dat het niet enkel de aard en hoeveelheid van de erfgenamen zijn die verassingen met zich meebrengen maar kan ook de complexiteit van het internationale karakter van de nalatenschap oplopen: Bijvoorbeeld in geval een vader hertrouwd is met een nieuwe partner in Monaco en zich vervolgens vestigt in het Verenigd Koninkrijk alwaar hij komt te overlijden en hierbij samen met zijn langstlevende echtgenote kinderen nalaat dewelke gevestigd zijn in België en New York. Wanneer erfgenamen in zulk complex geval niet in staat zijn om samen in goede verstandhouding de nalatenschap af te wikkelen, zoeken zijn doorgaans advies bij een advocaat gespecialiseerd in internationaal familierecht.

Deze laatste zal in eerste instantie een internationaal team aan advocaten samenstellen om vervolgens de vertaalslag te maken naar de cliënt en een samenvattende juridische strategie voor te stellen waar alle onderdelen in opgenomen worden, zoals het toepasselijk recht, de bevoegde rechtbank, fiscale implicaties, aanstelling van de executeur, het bepalen van de juiste jurisdictie voor de aangifte en dergelijke meer. Vanuit onze praktijkervaring merken wij dat de kwaliteit van het internationale netwerk van de aangestelde advocaat van doorslaggevend belang is voor het slagen van de strategie.