Jan Moens - Met zand aan de botten

Baggeraar Jan Moens omschrijft zijn job als de droom van elk kind. Het heeft veel weg van spelen in een immense zandbak, windmolens laten draaien en bootje varen. Maar dan vele malen uitvergroot en in een hoogtechnologische en complexe omgeving. En dat met de best opgeleide en getrainde scheepsbemanning, ingenieurs en managers, en ondersteund door goed afgestemde teams van uiteenlopende disciplines. Voor Jan De Nul Group lijkt hij uit het juiste hout gesneden. Het is dan ook geen toeval dat de ingenieur erg uitdagende projecten toegewezen krijgt, verspreid over heel de wereld. Momenteel is dat de ontwikkeling van de haven in het Bengaalse Payra.

Economische booster

Jan is een internationale durver en doener, geboetseerd door omstandigheden en ervaringen. “De intentie om in België te werken heb ik nooit gehad. Als kind droomde ik van de boerenstiel, maar na enkele jaren in de Afrikaanse landbouwsector, ging ik baggeren.” Hij is vertrokken en nooit meer teruggekomen. “Intussen ben ik vijftien jaar bij Jan De Nul Group aan de slag. Onze werkomstandigheden zijn verre van standaard, maar net dat trekt me aan. Wat wij bijvoorbeeld in Bangladesh creëren, is een duurzame economische booster voor de zuidelijke regio. Het land is eigenlijk één grote rivierdelta. Het doel van de haventoegang die wij bouwen is ook een betere ontsluiting naar de hoofdstad Dhaka toe, waarvan ook handelsroutes richting India en Bhutan de vruchten plukken. De opeenvolging van infrastructuurwerken zal leiden tot een opwaardering van het hele land. Eerst hebben we voorbereidende kleinschaligere baggerwerken uitgevoerd. En nu starten we met de creatie van een 75 kilometer lang toegangskanaal tot de haven. Parallel ontwikkelen we ook de haven zelf.”

Persoonlijke drive

“Dit is wat wij in het jargon een ‘greenfield project’ noemen. Vanuit het niets nieuwe projecten opstarten zit onze onderneming als gegoten. Wij arriveren met onze koffer en een laptop en op enkele maanden tijd zetten wij een team en een kantoor op poten, een kmo als het ware, met een volledige logistieke projectorganisatie errond. Dit is waarom ik van deze sector hou: je komt niet in een bestaand systeem terecht, maar je moet het systeem draaiend krijgen. Als iets niet werkt, dan doen we het werken. Elke keer opnieuw. En dat geeft voldoening, want iedereen draagt zo z’n steentje bij aan projecten zonder weerga. Met het ontwikkelen van de onbestaande haven startten we in 2016. Sinds 2019 zitten we in een stroomversnelling met de effectieve start van de baggerwerken. En binnen enkele maanden zullen hier tien schepen op volle capaciteit werken. Enige vorm van sleur ken ik niet. Dit noem ik de troef en de kracht van de buitenlandse opdrachten voor Jan De Nul Group. Het is één groot raderwerk in een georganiseerde chaos, om een systeem draaiende te krijgen in een recordtempo. Persoonlijk heb ik die drive nodig.”

Met zand aan de botten

Als projectdirecteur is Jan verantwoordelijk voor het leiden en aansturen van een project ter waarde van een half miljard euro. Hij verzekert de efficiënte operationele uitvoering van de werken, ondersteunt de technische teams, houdt de klant en autoriteiten op de hoogte van de vorderingen en wisselt informatie uit met het hoofdkantoor. “’De beste mest zijn de boer zijn klompen’, luidt het gezegde. En dat neem ik in acht. Ik hou van een ‘hands on’ aanpak en probeer de administratieve, contractuele en managementtaken te combineren met een voeling met de operaties op het terrein. Met ‘zand aan de botten’ zoals ze in onze sector zeggen. Geen twee projecten zijn gelijk en net die gevarieerde werktuigen, mensen, landen, talen en culturen bezorgen mij veel goesting en energie. Ik mag telkens een andere toolbox uitpakken om aan de slag te gaan. En ook dat is het mooie aan deze job: er is geen enkele regelmaat. De enige constante is dat er geen constante is.”

Relationele uitdaging

Een honkvast bestaan trok Jan nooit aan. Zowat de helft van zijn loopbaan was West-Afrika zijn thuis. Het Midden-Oosten en Azië volgden. “Zelfs op de minst aantrekkelijke locaties bestaat de kunst erin er de schoonheid van te zien. Doe je dat niet, dan schaad je enkel jezelf. Ik heb nog nergens gewerkt waar ik zonder weemoed ben vertrokken. Je laat telkens een stuk van jezelf achter, waarin je veel investeerde.” Het uitbouwen van een gezinsleven in het buitenland is dan weer een andere uitdaging. “Mijn twee kinderen wonen bij hun mama, waardoor ik ze minder regelmatig zie. Maar ik hoop dat ze ook van het buitenland komen proeven, eens ze die keuzes zelf kunnen maken. Samen met ons, want met Joely heb ik een partner gevonden die graag reist naar de minst toeristische plekken ter wereld, om als koppel tijd te kunnen doorbrengen.”

Teamgeest

“Onze sector vraagt veel qua flexibiliteit en inzet. Als werknemer ben je een strategisch belangrijk stuk op een wereldwijd schaakbord. Een loopbaan bij een bedrijf als Jan De Nul Group is een levend gegeven, met veel interne mogelijkheden. Kennis delen en carrièrelang bijleren maakt het des te boeiender. En erg lang blijf je meestal niet op dezelfde stoel zitten.” De mondiale focus is één van de aantrekkingspunten en de rekrutering is daarop toegespitst. Nieuwkomers worden begeleid en er is veel ruimte voor persoonlijk initiatief.”De werven zijn soms zo afgelegen dat je enkel op collega’s kan terugvallen, wat de teamgeest cruciaal maakt. Hoe we ons leven buiten het werk organiseren, is sterk afhankelijk van de locatie. In vergelijking met Singapore en Taiwan bijvoorbeeld zijn de omstandigheden in Bangladesh behoorlijk primitief. Hier zijn weinig ontspanningsmogelijkheden. Een gemis wil ik het niet noemen, maar er zijn toch locaties met meer opties rondom je die soms doen dromen. Die impact mag je niet minimaliseren. Je hebt een bepaalde persoonlijkheid nodig om dat te kaderen. Maar je groeit hier ook in. Wij trekken ons in Bangladesh bijvoorbeeld als team samen op aan een vrij strak sportschema, waar een fysieke inspanning ontspanning is geworden.”

Goede begeleiding

“Wie oogkleppen draagt, raakt die vlug kwijt in deze omgeving. De unieke ervaringen stapelen zich snel op en een realistische blik op de wereld krijg je erbij. En de kansen spreken voor zich. In België, waar verantwoordelijkheden meer leeftijdsgebonden zijn, is werken aan dergelijke megaprojecten amper mogelijk. Het is alsof je in een andere liga speelt.” In een strakkere Europese managementstructuur zijn deze jobs slechts weggelegd voor managers met vele jaren dienst. “Bij Jan De Nul Group leef en werk je in het buitenland, maar blijf je toch verbonden aan een Belgische werkgever, waarvan de voordelen niet te onderschatten zijn. Ik kan niet enkel terugvallen op een heldere communicatiedoorstroming in het Nederlands, maar vooral de bedrijfsomkadering maakt een groot verschil. Zorgen over persoonlijke administratieve aspecten worden grotendeels weggenomen. Mocht ik voor een buitenlandse werkgever werken, dan zouden vraagstukken als sociale zekerheid, pensioenopbouw en fiscaliteit een veel prominentere plaats innemen in het dagelijkse leven. Dat is mij heel veel waard”, besluit Jan.