Beslissen en doen

Sarah Lamote werd verliefd op een Belgische man op het moment dat hij vertrekkensklaar stond voor zijn eerste diplomatieke missie. Al snel trouwden ze en een jaar later ging ze hem achterna naar Turkije. “Als je echt overtuigd bent van iets, dan moet je er honderd procent voor gaan.”

“We leerden elkaar kennen in Brussel. Het stond op dat moment al vast dat hij zou vertrekken naar Ankara om daar op de Belgische ambassade te werken. Ik had een hele leuke job en op dat moment geen buitenlandplannen. Maar liefde komt onverwacht en de vraag stelde zich wat we daarmee zouden doen. Ik besloot om mijn job op een mooie manier af te ronden en gebruikte dat eerste jaar om op en af te reizen en me voor te bereiden op de verhuis. Die lange aanloop heeft het zeker vergemakkelijkt; ik had al veel van het land gezien en leerde ook mijn nieuwe thuisstad kennen. De verhuis was niet abrupt, maar al zachtjes ingemasseerd.”

Correspondente in Ankara

Sarah werkte zes jaar bij 11.11.11 en beleefde er een fantastische tijd. Ze had er een managementsfunctie en hield zich bezig met de campagne en communicatie. Op het moment dat ze besliste om mee te verhuizen, stelde ze zich meteen de vraag waar ze professioneel naartoe wilde. “Het was een interessante periode want verhuizen impliceerde mijn job opzeggen en mezelf heruitvinden. Het verplichtte me om in de spiegel te kijken en me af te vragen wat ik wil, wat ik kan en waaraan ik mijn tijd wil besteden. Ik hield in het begin alle opties open, maar merkte al snel dat de Turkse taal zeer belangrijk is, ook als je in internationale organisaties werkt. Ik kan me zeker behelpen in het Turks, maar niet genoeg om het te gebruiken in een professionele context.

Ik heb politieke wetenschappen en journalistiek gestudeerd en dat blijven sowieso mijn grootste interessevelden. Ik besloot om me op het schrijven te werpen en dat begint na een jaar wel te lopen. Ik ben door de Turkse autoriteiten geaccrediteerd als freelance journaliste en correspondeer voor de Vlaamse pers. Daarnaast ben ik ook bezig met het schrijven van allerhande fictie en non-fictie; zo werk ik hier bijvoorbeeld aan mijn eerste boek en ik neem ook regelmatig deel aan schrijfwedstrijden zoals die van VIRA, waar ik als één van de drie laureaten eindigde.”

Vage toekomst​

De grootste professionele switch was het freelancebestaan. Vroeger draaide Sarah mee in een organisatie waar ze constant mensen rond zich had en vergaderingen leidde. Nu schrijft ze vooral thuis, aan haar bureau. “Het heeft zijn positieve en negatieve kanten. Het geromantiseerde idee van de schrijver die elke dag met even veel enthousiasme op een stoel gaat zitten en zijn creativiteit de vrije loop laat, klopt natuurlijk niet. Het is hard werken en je krijgt geen instant voldoening als je aan een boek werkt, maar ik doe het wel nog steeds met veel enthousiasme en plezier. Ook het journalistieke werk vind ik fantastisch. Voor iemand die graag schrijft, geïnteresseerd is in politiek en in Turkije woont is het haast onmogelijk om daar niets journalistieks mee te doen. Saai is het hier op dat vlak nooit.”

Als partner van een diplomaat ben je nooit zeker of je kan en mag werken; dat hangt af van een bilateraal akkoord tussen België en het partnerland. “Professioneel bezig zijn is voor mij persoonlijk zeer belangrijk en het freelance schrijven geeft me de vrijheid om dat eender waar te doen. Maar we weten uiteraard niet wat de volgende post zal worden en of ik daar zal kunnen werken als journalist. Het is onmogelijk in te schatten wat de toekomst brengt maar het heeft ook geen zin om mij daar op dit moment al zorgen over te maken. Ik ben iemand die het glas over het algemeen halfvol ziet en ik vind overal wel opportuniteiten. Wie weet ben ik op dat moment wel met heel andere dingen bezig.”

Avontuur maak je zelf

“Verhuizen en een nieuw leven uitbouwen is spannend maar eens je ergens woont komt het vooral neer op interessant werk doen en een netwerk uitbouwen. Uiteindelijk verschilt het niet extreem veel met iemand die binnen België verhuist of een nieuwe job begint. Het grote avontuur moet je vooral elke dag opnieuw zelf maken.”

“Een land op een totaal andere manier leren kennen, dat is voor mij wel interessant. Turkije is een speciale bestemming. Mensen in België hebben een heel uitgesproken mening over Turkije; over het land, de mensen, de politiek. Als je naar hier verhuist, merk je dat je hier sowieso met een bepaalde bril aankomt. Ik heb al heel snel voor mezelf beslist die bril af te zetten en met een wit blad te beginnen. Onbevangen kijken.  Dat lijkt me – zeker gezien mijn job als journalist – een must.

Zoals je merkt bij bijvoorbeeld de verkiezingsuitslagen, is Turkije een gepolariseerd land. Het verhaal is echter nooit zwart/wit; er zijn ongelooflijk veel grijstinten. Als je praat met mensen hoor je de nuances die achter de cijfers liggen. Dat maakt de beleving helemaal anders én dat maakt het als journalist zo interessant om hier te wonen en te werken. Ik heb hier veel gepraat met Turken van alle achtergronden, veel gelezen en veel gereisd. Eigenlijk kwam het neer op het land proeven, ruiken, beleven en dan pas een mening vormen. Voor iemand die wil schrijven is het goed om met een onbevangen blik ergens aan te komen. Het is een meerwaarde voor journalistiek werk maar ook voor jezelf. Ik probeer te kijken naar de feiten en probeer meningen van anderen even aan de kant te schuiven. Ik vind het nog altijd heel fijn om te blijven ontdekken en dat zal in de toekomst in andere diplomatieke posten ongetwijfeld ook zo zijn.”​

Verrassend Turkije​

Sarah woont in Ankara, de hoofdstad van Turkije. Had ze niet liever in Istanbul gewoond? “Istanbul is een stad met een ziel, met inspiratie, een sexy stad. Ik ben er verschillende keren geweest maar wat me daar vooral opvalt is de drukte. Het heeft zeker zijn charmes maar anderzijds is het verkeer een complete chaos. Het is een fantastische stad om te bezoeken, maar om te wonen ben ik beter af met Ankara als uitvalsbasis. Omdat Ankara zeer snel gegroeid is, zijn er vooral grote nieuwe gebouwen en een veel kleinere historische kern. Maar het is een zeer leefbare stad en als hoofdstad ook een uiterst interessante plek om te werken als journalist. Alle politieke partijen hebben hier hun hoofdkwartier, hier gebeurt alles. In Ankara kan ik me tijdens de week afzonderen, werken, interviews afnemen, contacten leggen. In het weekend nemen we de auto en gaan we het land verkennen.

Het land is van een ongekende pracht. Kruip een uurtje in de auto en je vindt parels die weinig gekend zijn. Cappadocië ligt hier bijvoorbeeld niet zo ver van. Mensen denken bij Turkije vaak meteen aan all-in-vakanties, maar er zijn ook prachtige culturele sites van het Griekse en Romeinse Rijk. Daarnaast is het een fantastisch wandelland, de natuur is hier ongelooflijk mooi en er zijn zoveel mogelijkheden om te hiken.”

Bevallen in het buitenland​

De Belgische ambassade ligt net om de hoek en in zijn middagpauze springt haar man snel even binnen. Hij komt kijken hoe het gesteld is met de bolle buik van hoogzwangere Sarah. “Veel mensen vragen of ik in België of in Turkije ga bevallen, maar voor mij was het vanaf het begin evident dat dat hier zou gebeuren. Ik wil na mijn bevalling naar huis kunnen gaan en nu is mijn thuis in Ankara.

Kinderen worden in Turkije overal op handen gedragen, dat valt me als Belg echt op. Het is ongelooflijk hoe welkom koppels met kinderen zijn op restaurant. De kinderen worden in de watten gelegd en iedereen vindt het fijn als er kinderen in de buurt zijn. Ook als zwangere vrouw merk ik dat: als ik hier naar de supermarkt ga, krijg ik spontaan baklava, burek en verse aardbeien toegestopt van de winkelbediendes. Overal krijg ik felicitaties en eten, iedereen leeft mee.”

De ziekenhuizen in Turkije zijn deels publiek, deels geprivatiseerd en van hoog niveau. Turkije is erg gekend voor zijn medisch toerisme. Vooral mannen met haaruitval kennen de weg naar Istanbul. Het niveau ligt er hoog en het is stukken goedkoper dan in West-Europa.  “Ik maak me absoluut geen zorgen over mijn bevalling en nazorg. Ik merk dat hier over alles wordt nagedacht. De eerste keer dat we naar de gynaecoloog gingen, kregen we meteen de echo mee op CD-rom en USB.

Het klinkt misschien vanzelfsprekend, maar om te emigreren moet je vooral zelf heel overtuigd zijn dat je het wil. Op het moment dat je de beslissing maakt, kan je er op twee manieren mee omgaan: ofwel kan je dat heel voorzichtig doen en aarzelend springen, ofwel neem je een fantastische aanloop en spring je voor 100 %. Natuurlijk moet je een beetje geluk hebben en moet alles wat meezitten, maar eens je beslist moet je er voluit voor gaan. Dan is de kans veel groter dat je goed landt. Uiteraard, niet alles wat je wil zal even goed lukken, maar dat is nergens ter wereld zo – ook niet in België.”

Ze onderschat het belang van een goeie partner zeker niet. “Samen verhuizen naar het buitenland doet ook iets met een relatie. Hoewel je ook in het buitenland een netwerk uitbouwt, ben je toch erg op elkaar aangewezen. Je partner wordt ook een vertrouwenspersoon, ouder, beste vriend, klankbord, alles in één. Bij ons werkt dat gelukkig ontzettend goed. Zonder mijn man, in al die rollen, zou dit een ander verhaal zijn geweest.”