Bart Brosius - Vlaams anker in Duitsland
Vanaf jonge leeftijd richtte Bart Brosius zijn blik naar de horizon, gedreven door een diepe verbondenheid met de wereld daarbuiten. Zijn parcours ontvouwt zich als een roman, doordrenkt met persoonlijke en professionele groei. Van tropisch landbouwkundige tot diplomaat, hij werd altijd aangetrokken door de dynamiek van andere culturen. Momenteel is hij de Diplomatiek Vertegenwoordiger van Vlaanderen in Duitsland, uitgezonden door het Departement Kanselarij en Buitenlandse Zaken. Terwijl hij opereert vanuit Berlijn, ontmoet ik hem in Keulen, de grootste stad van Noordrijn-Westfalen, de belangrijkste Duitse deelstaat voor Vlaanderen. Hij was er te gast toen VIW-vertegenwoordigster Veerle Waeterloos de fakkel doorgaf aan haar opvolger Rudi Liekendael.
Van de Tropen tot diplomatie
Voor hij het Departement Kanselarij en Buitenlandse Zaken vervoegde, leidde Bart een ander, maar even boeiend leven. "Ik behaalde het diploma van industrieel ingenieur en studeerde vervolgens tropische landbouw en werkte ook effectief in het Zuiden, onder meer voor de FAO, de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN, en de KU Leuven. Mijn werk was vaak internationaal georiënteerd, en zelfs toen was ik onbewust al bezig met diplomatie. Elke dag kwam ik in situaties waar misverstanden, culturele verschillen en communicatieproblemen een rol speelden. Het was boeiend om me onder te dompelen in andere culturen. Of ik nu voor een multilaterale organisatie werkte of de KU Leuven vertegenwoordigde, diplomatie en interculturaliteit bleken altijd in elkaar verweven. Het is gemakkelijk om iemand te misbegrijpen, zelfs bij een eenvoudige begroeting."
Luistervaardigheid
Als diplomaat laveert Bart vandaag tussen uiteenlopende belangen en prioriteiten van Vlaanderen en het gastland waar hij vertoeft en geaccrediteerd is. Zijn taak vraagt niet alleen het vermogen om conflicten op te lossen, maar ook een diep inzicht in hoe wederzijds begrip kan ontstaan. "Diplomatie draait om luisteren, begrijpen en effectief samenwerken. Het gaat erom de belangen van onze regio en gemeenschap te verdedigen met een breed scala aan middelen. Wat een diplomaat typeert, is een sterke internationale oriëntatie en het vermogen om zich aan te passen aan diverse omgevingen. Je leert de nuances van andere culturen en politieke systemen begrijpen, wat je een dieper inzicht geeft in de wereld om je heen."
Breed ecosysteem
Bart zette zijn eerste stappen bij het Departement Kanselarij en Buitenlandse Zaken als beleidsmedewerker. Zijn transitie naar de diplomatie is een verhaal van kansen zien en grijpen. Dat traject bracht hem van Brussel naar New York en Londen, en houdt hem momenteel in Berlijn. Duitsland, een land dat geografisch dichtbij ligt, heeft voor Vlaanderen een bijzondere betekenis. “In New York was ik drie jaar lang Director Culture and Environmental Affairs. Ik begeleidde landgenoten bij het uitrollen van hun activiteiten in het gigantisch land. New York had die mythische status en lokroep voor vele getalenteerde Vlamingen die spreekwoordelijk The Big Apple wilden veroveren. Met de zetel van de Verenigde Naties vormt de stad tevens een centrum voor internationale diplomatie. Daarom zetten wij vaak Vlaamse expertise in duurzaamheid en innovatie in de schijnwerpers, thema's die mondiaal essentieel zijn. Leven en werken in deze competitieve stad vond ik een unieke en leerrijke ervaring.”
Grote belangen
In Londen, waar Bart de functie van adjunct-Diplomatiek Vertegenwoordiger op zich nam, vond hij zijn draai als diplomaat. "Het was namelijk in 2018 dat ik afscheid nam van New York omdat ik gesolliciteerd had voor opname in de werfreserve voor deze prestigieuze functie. Drie jaar later legde ik het Vlaamse diplomatiek examen af, een intensief en bijzonder competitief traject dat een jaar duurde, waarna ik kon solliciteren voor de functie van Diplomatiek Vertegenwoordiger van Vlaanderen in het Verenigd Koninkrijk. In deze functie ben je eigenlijk een generalist, omdat van je verwacht wordt dat je een helikopterblik ontwikkelt. Het gaat om het begrijpen van de geopolitieke situatie en tegelijkertijd de Vlaamse belangen verdedigen. De periode van Brexit was bijzonder interessant. Het was een spannende tijd met veel ministeriële en parlementaire bezoeken. Onze belangen waren groot, van visserij tot culturele uitwisseling, academische belangen en jeugdmobiliteit.”
Verenigd Koninkrijk
Het belang van het Verenigd Koninkrijk is niet te onderschatten, zowel economisch, diplomatiek als academisch is het cruciaal voor Vlaanderen. Veel van die belangen zijn expliciet Vlaamse bevoegdheden, ondersteund door onze Vlaamse administratie, met onder andere investerings- en handelspromotie door de collega's van Flanders Investment and Trade en toerismepromotie door het agentschap Toerisme Vlaanderen. Het Verenigd Koninkrijk is een topbestemming voor onze culturele actoren, en qua wetenschappelijke co-publicaties is het de derde grootste partner voor Vlaanderen. En niet onbelangrijk is de historische verbondenheid met de Eerste Wereldoorlog, de iconische Flanders Fields, en het herdenkingstoerisme dat daaruit is ontstaan. Het is trouwens een succes van de Vlaamse diplomatie dat de oorlogsherdenking nu als immaterieel en materieel UNESCO-erfgoed wordt erkend.
Grote betrokkenheid
In Londen begon het vak als diplomaat mij te passen als een tweede huid. Je groeit erin en je wordt die functie. "Diplomatie is geen 9-tot-5 baan, maar vereist dat je laat werkt, vaak in het weekend spreekt, regelmatig reist en altijd de belangen van Vlaanderen behartigt. Naarmate je verder groeit in de rol, ben je niet alleen een vertegenwoordiger, maar word je een bruggenbouwer tussen twee culturen en landen. Het is een job met een grote verantwoordelijkheid, die constante voorbereiding en betrokkenheid vraagt. Als diplomaat moet je goed geïnformeerd zijn, de culturele gevoeligheden begrijpen en iedereen met respect ontvangen. Ik hou ervan om me meerdere keren per dag aan te passen, als een kameleon – het ene moment formeel, het volgende veel informeler. Voor mij is het essentieel om mensen op hun gemak te stellen, te luisteren, hun boodschap te begrijpen en deze op de juiste manier over te brengen.”
Noordrijn-Westfalen
Duitsland is van enorm belang voor de Vlaamse handel, met belangrijke Länder zoals Noordrijn-Westfalen, Baden-Württemberg, Beieren en Saksen als belangrijke partners. "Duitsland speelt een leidende rol op de Europese politieke bühne en blijft een belangrijke speler achter het Europese beleid. Onze samenwerking richt zich onder andere op energie, halfgeleiders, waterstof, uitwisseling van expertise en de aanpak van systemische uitdagingen. Er zijn ontzettend veel culturele en academische uitwisselingen. Wist je trouwens dat in Noordrijn-Westfalen ongeveer 30 000 scholieren in het middelbaar Nederlandse taallessen krijgen? Omdat er zoveel wederzijdse belangen bestaan, organiseren we dan ook een tweejaarlijkse regeringszitting, waarbij de regeringen van Vlaanderen en Noordrijn-Westfalen elkaar ontmoeten om te praten over thema’s als grensoverschrijdende samenwerking, economie, cultuur. Het is essentieel om door voortdurende innovatie en informatie-uitwisseling goed voorbereid te blijven op toekomstige uitdagingen", besluit Bart die duidt hoe de kracht van diplomatie ligt in het vermogen om mensen te verbinden, bruggen te bouwen en de belangen van een regio op een respectvolle en doordachte manier te behartigen.
Overdracht van de fakkel
Jarenlang was Veerle Waeterloos onze gedreven VIW-vertegenwoordiger voor de regio Noordrijn-Westfalen in Duitsland. In januari gaf ze haar fakkel door aan Rudi Liekendael. Op een nieuwjaarsreceptie in Keulen, mede georganiseerd door de Diplomatieke Vertegenwoordiging van Vlaanderen in Duitsland en in aanwezigheid van Bart Brosius, gaf ze de fakkel door aan haar opvolger Rudi, onder het goedkeurende oog van VIW-directeur Koen.
We bedanken Veerle voor haar vele jaren gedreven inzet, in het bijzonder voor het organiseren van verschillende grootschalige culturele evenementen. Alle succes gewenst voor Rudi, die vanaf nu vanuit Keulen de honneurs zal waarnemen.
